De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
(No se muestran 8 ediciones intermedias del mismo usuario)
Línea 6: Línea 6:
 
|morfo_r =
 
|morfo_r =
  
# [[a-|A]][[bique]][[-z|z]] [[a-|a]][[chan]] [[ma-|ma]][[gue]] - [[a-|A]][[fique]][[-z|z]] [[a-|a]][[chan]][[-s|s]] [[a-|a]][[pquane]]
+
# [[a-|A]][[bique]][[-z|z]] [[a-|a]][[cha(3)|cha]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]] - [[a-|A]][[bique|fique]][[-z|z]] [[a-|a]][[cha(3)|cha]][[-n|n]][[-s|s]] [[a-|a]][[pquane]]
# [[tama|Tam]][[-ca|ca]], [[tama|tame]][[-nuca|nuca]], [[boza|boze]][[-nuca|nuca]]
+
# [[tama|Tam]][[-ca|ca]], [[tama|tame]][[-n|n]] [[uca(2)|uca]], [[boza|boze]][[-n|n]] [[uca(2)|uca]]
 
# [[-b|B]][[camysuca]]
 
# [[-b|B]][[camysuca]]
# [[sua|Sua]] [[quychyquy]][[-sa|sa]] - [[quychyquy]][[-sa|sa]] - [[quychyquy]][[-c|c]] [[a-|a]][[pquasqua|pqua]][[-n|n]] - [[sua]][[-z|z]] [[quypqua]][[-z|z]] [[a-|a]][[nysqua|nyquy]] - [[sua]][[-z|z]] '''ytas any suatyquena'''.<!--Parece ser ''ytas anyquy l. suatyquena''.-->
+
# [[sua|Sua]] [[quychyquy]][[-sa|sa]] - [[quychyquy]][[-sa|sa]] - [[quychyquy]][[-c|c]] [[a-|a]][[pquasqua|pqua]][[-n|n]] - [[sua]][[-z|z]] [[quypqua]][[-z|z]] [[a-|a]][[nysqua(2)|nyquy]] - [[sua]][[-z|z]] '''ytas any suatyquena'''.<!--Parece ser ''ytas anyquy l. suatyquena''.-->
# [[za|Za]]'''pquana''' - [[za|za]] [[chin|china]].
+
# [[zapquana]] - [[za|za]] [[chin|china]].
# [[a-|A]][[pquyquy]] [[z-|ze]][[-b|b]][[iasqua]] - [[a-|a]][[chie(2)|chie]] [[z-|z]][[-b|b]][[iasqua]]
+
# [[a-|A]][[pquyquy]] [[z-|ze]][[-b|b]][[iasqua]] - [[a-|a]][[chie(3)|chie]] [[z-|z]][[-b|b]][[iasqua]]
 
# [[z-|Ze]][[pquyquy]][[-z|z]] [[a-|a]][[iansuca]]
 
# [[z-|Ze]][[pquyquy]][[-z|z]] [[a-|a]][[iansuca]]
# [[ateza|Ateza]][[-ca|ca]] [[ateza]][[-ca|ca]] - [[spquina]] [[spquina]]
+
# [[ateza|Ateza]][[-ca|ca]] [[ateza]][[-ca|ca]] - [[spqui]]na [[spqui]]na
 
# [[cha-|Cha]][[hac]] [[a-|a]][[tyzy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]
 
# [[cha-|Cha]][[hac]] [[a-|a]][[tyzy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]
 
# [[ubin|Ubin]] [[han]] [[yc]] [[a-|a]][[tyzy|tyzy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]] - [[ha|ha]][[-n|n]] [[ubi]][[-n|n]] [[yc]] [[tyzy|tyz]][[-uca|uca]]
 
# [[ubin|Ubin]] [[han]] [[yc]] [[a-|a]][[tyzy|tyzy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]] - [[ha|ha]][[-n|n]] [[ubi]][[-n|n]] [[yc]] [[tyzy|tyz]][[-uca|uca]]

Revisión del 00:11 2 jul 2018

Lematización[1]
14.

Amarillo de rostro. Abiquez achan mague. Es lo mismo q[ue] "descolorido". Afiquez achans apquane, estás descolorido.
Ambos, a dos. Tamca, tamenuca, bozenuca.
Amarrar. Bcamysuca.
A medio día. Sua quychyquysa [o] quychyquysa [o] quychyquyc apquan [o] suaz quypquaz anyquy [o] suaz ytas any suatyquena.
A media noche. Zapquana [o] zachina.
Amedrentar, amenaçar, atemoriçar. Apquyquy zebiasqua [o] achie zbiasqua.
Amedrentarse, atemorizarse. Zepquyquy zaiansuca.
A menudo. Atezaca atezaca [o] spquina spquina.
Amigo onestamente. Chahac atyzyn mague.
Amigos entre sí. Ubin han yc atyzyn mague [o] han ubin yc tyzuca.
Amigo inseparable, que no me puedo allar çin él. Obaz bzis mague.
Amigo o amiga desonestamente. Chue.
Amigo de fruta, desto o destotro. Frutaz abzis mague [o] frutaz hoca chuen mague.
Amigos haçerse. Ie chichuene[2] , ie chipquyquyz achuene; haçeos amigos, abohoz umpquyquy chueu.
Amo, señor. Paba hue; mi señor, zhue.
Amontonar. Asan asan bquysqua [o]

agyn
Fotografía[3]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 14r.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Nuevo: En González "chiehuene".
  3. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.