De Muysc cubun - Lengua Muisca

m (Morfo)
m
(No se muestran 10 ediciones intermedias de 2 usuarios)
Línea 4: Línea 4:
 
|siguiente = fol 16r
 
|siguiente = fol 16r
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_15v.jpg
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_15v.jpg
|morfo =
+
|morfo_r =
  
# [[ize|Ize]][[-s|s]] [[a-|a]][[syne|syne]] - [[ize|ize]] [[chichy|chich]][[a-|a]][[syne|syne]]
+
# [[ize|Ize]][[-s|s]] [[a-|a]][[syne]] - [[ize|ize]] [[chichy|chich]] [[a-|a]][[syne]]
# [[ta|Ta]][[-s|s]] [[a-|a]][[syne|syne]] - [[ta|ta]] [[chichy|chich]][[a-|a]][[syne|syne]]
+
# [[ta|Ta]][[-s|s]] [[a-|a]][[syne]] - [[ta|ta]] [[chichy|chich]] [[a-|a]][[syne]]
# [[muyky|Muyquy]][[-s|s]] [[a-|a]][[syne|syne]]
+
# [[muyquy|Muyquy]][[-s|s]] [[a-|a]][[syne]]
# [[ku-|Cus]] [[a-|a]][[syne|syne]]
+
# [[cu|Cu]]s [[a-|a]][[syne]]
# [[hykabai|Hycabai]][[gy|gy]][[-k|c]] [[a-|a]][[syne|syne]]
+
# [[hycabai|Hycabai]] [[gy]][[-c|c]] [[a-|a]][[syne]]
# [[a-|A]][[kihicha|quihicho]][[-k|c]] [[a-|a]][[syne|syne]]
+
# [[a-|A]][[quihicha|quihich]] *[[u|o]]c [[a-|a]][[syne]]
# [[chuhis|Chuhis]][[-k|c]] [[a-|a]][[syne|syne]]
+
# [[chuhis|Chuhis]][[-c|c]] [[a-|a]][[syne]]
# [[chine|Chin]][[-k|c]] [[a-|a]][[zone|zon]][[-s|s]][[a-|a]][[syne|syne]]
+
# [[chine|Chin]][[-c|c]] [[a-|a]][[zone|zon]][[-s|s]] [[a-|a]][[syne]]
# [[a-|A]][[fihista|fihista]][[-za|za]] -  [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]]
+
# [[a-|A]][[fihista]][[-za|za]] -  [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]]
 
# [[a-|A]][[tye|tye]][[-za|za]]
 
# [[a-|A]][[tye|tye]][[-za|za]]
# [[a-|A]][[chyskynsuka|chysquynsuca]] - [[a-|a]][[zinansuka|zinansuca]] - [[a-|a]][[zakansuka|zacansuca]] - [[a-|a]][[umzansuka|umzansuca]]
+
# [[a-|A]][[chysquynsuca]] - [[a-|a]][[zinansuca]] - [[a-|a]][[zacansuca]] - [[a-|a]][[umzansuca]]
# [[cha-|Cha]][[has|has]] [[a-|a]][[zakansuka|zacane]]
+
# [[cha-|Cha]][[has]] [[a-|a]][[zacansuca|zacane]]
# Zasca
+
# [[zahasa|Zas]]ca
 
# [[zahasa|Zahasa]]
 
# [[zahasa|Zahasa]]
# Zahasyzasuca
+
# [[zahasa|Zahasy]] '''zasuca'''
# [[a-|A]][[tyhyba|tyhyba]] [[kuhuma|cuhuma]] [[gue]]
+
# [[a-|A]][[tyhyba]] [[cuhuma]] [[gue]]
# [[a-|A]][[pkyky|pquyquy]] [[-b|b]][[kuhumysuka|cuhumysuca]] - [[a-|a]][[pkyky|pquyquy]] [[kuhuma|cuhuma]][[-k|c]] [[-b|b]][[gaskua|gasqua]]
+
# [[a-|A]][[pquyquy]] [[-b|b]][[cuhumysuca]] - [[a-|a]][[pquyquy]] [[cuhuma]][[-c|c]] [[-b|b]][[gasqua]]
# [[z-|Z]][[pkyky|pquyquy]] [[-z|z]][[a-|a]][[kuhumynsuka|cuhumynsuca]] - [[z-|z]][[pkyky|quyquy]] [[z-|z]][[kuhuma|cuhuma]][[-k|c]] [[gaskua|gasqua]].
+
# [[z-|Z]][[pquyquy]] [[-z|z]][[a-|a]][[cuhumynsuca]] - [[z-|z]][[pquyquy|quyquy]] [[z-|z]][[cuhuma]][[-c|c]] [[gasqua]].
# [[zokam|Zocam]][[ata|a]][[-na|na]] - [[zokam|zocam]][[boza|bo]][[-na|na]] - [[zokam|zocam]][[mika|<sup>m</sup>i]][[-na|na]], - [[zokam|zocam]][[muyhyka|<sup>m</sup>uyhyca]][[-na|na]] - [[zokam|zocam]][[hyzka|hyzquy]][[-na|na]],  [[zokam|zocam]][[ta|ta]][[-na|na]] - [[zokam|zocam]][[kuhuma|cuhu]][[-na|na]] - [[zokam|zocam]][[suhuza|suhuza]][[-na|na]]
+
# [[zocam|Zocam]] [[atna|ana]] - [[zocam]] [[bona]] - [[zocam]] [[mina]], - [[zocam]][[muyhycana|<sup>m</sup>uyhyca]] - [[zocam]] [[hyzquyna]],  [[zocam]] [[taana|tana]] - [[zocam]] [[cuhuna]] - [[zocam]] [[suhuzana]]
  
 
|texto =
 
|texto =

Revisión del 15:58 27 mar 2018

Lematización[1]
Andarse por las calles. Izes asyne [o] ize chichasyne[2] .

Andarse por las labranzas. Tas asyne [o] ta chichasyne.
Anda por el campo o en el campo. Muyquys asyne.
Anda en pie. Cus asyne.
Anda a caballo. Hycabaigyc asyne.
And[a] a pie. Aquihichoc asyne.
Anda desnudo. Chuhisc asyne.
Anda[3] vestido. Chinc azonsasyne.
Angosta cosa. Afihistaza [o] magueza.
Angosto por de dentro. Atyeza.
Anochezer. Achysquynsuca [o] azinansuca; anocheser del todo, azacansuca [o] aumzansuca.
Anocheçióme. - Chahas azacane.
Anoche a prima noche. Zasca.
Anoche, ablando absolutamente. Zahasa.
Anoche toda la noche. Zahasyzasuca.
Animoso. Atyhyba cuhuma gue.
Animar a otro. Apquyquy bcuhumysuca [o] apquyquy cuhumac bgasqua.
Animarse. Zpquyquy zacuhumynsuca [o] zquyquy zcuhumac gasqua.

Antaño. Zocamana; antantaño, zocambona; zocamina, aora tres años; zocamuyhycana, aora quatro; zocamhyzquyna, aora çinco; zocamtana, aora 6; zocamcuhuna, 7; zocamsuhuzana
Fotografía[4]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 15v.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. En el ms., "izes azync [o] izechichas yne".
  3. En el ms., "ande".
  4. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.