De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
(No se muestran 19 ediciones intermedias de 2 usuarios)
Línea 3: Línea 3:
 
|anterior = fol 45v
 
|anterior = fol 45v
 
|siguiente = fol 46v
 
|siguiente = fol 46v
|foto = Manuscrito_158_BNC_vocabulario_-_fol_46r.jpg
+
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_46r.jpg
|morfo =  
+
|morfo_d =
  
# [[a-|A]][[pkyky|pquyquy]][[gue]]
+
{{der|46}}
# [[zyta|Zyta]]
+
# Culpado &#61;  '''[[a-|a]][[pquyquy]][[gue]]''' &#61;<br>
# [[yk|Yc]] [[a-|a]][[zaskua|zasqua]]
+
# Cumbrera &#61;  '''[[zyta]]''' &#61;<br>
# [[ubso|Ubso]]
+
# Cumplírse &#61;  '''[[yc]] [[a-|a]][[zasqua]]''', <br>
# [[gyka|Gyca]]
+
# Cundír la mancha  {{lat|Víde}} calarʃe &#61;<br>
# [[z-|Ze]][[b-|m]][[izkasuka|izcasuca]], [[izkasuka|hizcao]], [[cha-|cha]][[izkasuka|izcasuca]], [[cha-|cha]][[izkasuka|izcaoa]], [[cha-|cha]][[izkasuka|ic canynga]]
+
# Cuńado Respecto del otro Cuńado &#61;  '''[[ubso]]''' &#61;<br>
# [[z-|Z]][[izkagoskua|iscagosqua]]
+
# Cuńada Respecto de la otra Cuńada &#61;  '''[[gyca]]''' &#61;<br>
# [[fuky|Fuquy]]
+
# Cuńado Respecto de la cuńada &#61;<br>
# [[z-|Z]][[upkua|upqua]] [[-z|z]][[a-|a]][[muyhyzynsuka|muyhyzansuca]]
+
# Cuńada Respecto del Cuńado &#61;<br>
# [[chyska|Chysca]]
+
# Curar &#61;  '''[[ze-|ze]][[-m|m]][[izcasuca]]. [[hizcasuca|hizca]][[-o(2)|o]]. [[cha-|cha]][[izcasuca]]. [[cha-|cha]][[izcasuca|izca]][[-oa(2)|oa]]. [[cha-|cha]][[izcasuca|i<sup>z</sup>c'''[-]<br> '''ca]][[-nynga|nynga]]''' &#61;<br>
# [[i-|I]][[chyskansuka|chyscansuca]]
+
# Curarʃe a ʃí mismo &#61;  '''{{cam1|[[z-|z]][[izcagosqua|iscagosqua]]|zizcagosqua}}''' &#61;<br>
# [[usua|Usua]] - [[unxiu]] - [[usua]] [[xiu]]
+
# Curi &#61;  '''[[fuquy]]''' &#61;<br>
# [[sukta|Sucta]] [o] [[fuske|fusque]]
+
# Çegar &#61; '''[[z-|z]][[upqua]][[-z|z]] [[a-|a]][[muyhyzansuca]]''' &#61;<br>
#
+
# Çegajoso &#61;  '''[[chysca]]''' &#61;<br>
#  
+
# Çegajoso haçerʃe &#61; '''[[i-|i]][[chyscansuca]]''' &#61;<br>
#
+
# Çeja &#61;  '''[[ghuiquyn]]''' &#61;<br>
#
+
# Çenegal &#61; '''[[usua]]''', y ʃí es mas Ralo. '''[[un xiu]]''', {{lat|l,}} '''[[usua]] [[xiu|Xiu]]''' &#61;<br>
# [[kye|Quye]] [[kihichapkua|quihichapqua]]
+
# Çeniza &#61;  '''[[sucta]]''', {{lat|l,}} '''[[fusque]]''' &#61;<br>
# [[ysky|Ysquy]]
+
# Çentella &#61;  '''[[gata]] [[zhizquyn]]'''[,] '''[[gata ian]]''' <br>
# [[ka|Ca]]
+
# Çentellear &#61;  '''[[gata]][[-z|z]] [[a-|a]][[zhizquynsuca]]  [[gata]][[-z|z]] [[a-|a]][[iansuca]]''' <br>
#
+
# Çentinela &#61;  '''[[opqua bachua]]''' &#61;<br>
 +
# Çeńidor &#61;  '''[[in zona]]''' &#61;<br>
 +
# Çeñir &#61; '''[[i]][[-n(3)|n]] [[-b|b]][[zasqua]]'''[,] '''[[z-|z]][[ieta|iet]] [[i|y]][[-s|s]] [[-b|b]][[camysuca|camsuca]]''', {{lat|l,}} '''[[ze-|ze]][[ieta]][[-n|n]] [[-b|b]][[camysuca]]''' <br>
 +
# Çepa del arbol &#61; '''[[quye]] [[quihichapqua]]''' <br>
 +
# Çera de la tierra &#61;  '''[[ysquy]]''' &#61;<br>
 +
# Çeruatana &#61;  '''[[fuhuta]]''', {{lat|l,}} '''[[funta]]''' &#61;<br>
 +
# Çerca o çercado &#61; '''[[ca]]''' &#61;<br>
 +
# Çerca, adverbio, prope &#61;  '''[[hischcata]][[-n|n]]''' &#61;<br>
 +
{{der|cerca}}
  
 
|texto =
 
|texto =
Línea 39: Línea 47:
 
Cuñado respectó de la cuñada.<br>
 
Cuñado respectó de la cuñada.<br>
 
Cuñada respecto del cuñado.<br>  
 
Cuñada respecto del cuñado.<br>  
Curar. '''Zemizcasuca, hizcao, chaizcasuca, chaizcaoa, chaic canynga'''<ref>Revisar.</ref>.<br>
+
Curar. '''Zemizcasuca, hizcao, chaizcasuca, chaizcaoa, {{cam1|chaic-<br>canynga|chaiz-canynga}}'''.<br>
Curarse a sí mismo. '''Ziscagosqua'''<ref>Revisar "s".</ref>.<br>
+
Curarse a sí mismo. '''{{cam1|ziscagosqua|zizcagosqua}}'''.<br>
 
Curí. '''Fuquy'''.<br>
 
Curí. '''Fuquy'''.<br>
 
Çegar. '''Zupqua zamuyhyzansuca'''<ref>Revisar penúltima "a", podría ser "y".</ref>.<br>
 
Çegar. '''Zupqua zamuyhyzansuca'''<ref>Revisar penúltima "a", podría ser "y".</ref>.<br>
Línea 52: Línea 60:
 
Çentinela. '''Opquabachua'''.<br>
 
Çentinela. '''Opquabachua'''.<br>
 
Çeñidor. '''Inzona'''.<br>
 
Çeñidor. '''Inzona'''.<br>
Çeñir. '''Inbzasqua zietysbcansuca''' [o] '''zeietan bcamysuca'''.<br>
+
Çeñir. '''Inbzasqua zietysbcamsuca''' [o] '''zeietan bcamysuca'''.<br>
 
Çepa del árbol. '''Quye quihichapqua'''.<br>
 
Çepa del árbol. '''Quye quihichapqua'''.<br>
 
Çera de la tierra. '''Ysquy'''.<br>
 
Çera de la tierra. '''Ysquy'''.<br>

Revisión del 15:22 4 may 2020

Lematización[1]
46
  1. Culpado = apquyquygue =
  2. Cumbrera = zyta =
  3. Cumplírse = yc azasqua,
  4. Cundír la mancha Víde calarʃe =
  5. Cuńado Respecto del otro Cuńado = ubso =
  6. Cuńada Respecto de la otra Cuńada = gyca =
  7. Cuńado Respecto de la cuńada =
  8. Cuńada Respecto del Cuńado =
  9. Curar = zemizcasuca. hizcao. chaizcasuca. chaizcaoa. chaizc[-]
    ca
    nynga
    =
  10. Curarʃe a ʃí mismo = ziscagosqua[2] =
  11. Curi = fuquy =
  12. Çegar = zupquaz amuyhyzansuca =
  13. Çegajoso = chysca =
  14. Çegajoso haçerʃe = ichyscansuca =
  15. Çeja = ghuiquyn =
  16. Çenegal = usua, y ʃí es mas Ralo. un xiu, l, usua Xiu =
  17. Çeniza = sucta, l, fusque =
  18. Çentella = gata zhizquyn[,] gata ian
  19. Çentellear = gataz azhizquynsuca gataz aiansuca
  20. Çentinela = opqua bachua =
  21. Çeńidor = in zona =
  22. Çeñir = in bzasqua[,] ziet ys bcamsuca, l, zeietan bcamysuca
  23. Çepa del arbol = quye quihichapqua
  24. Çera de la tierra = ysquy =
  25. Çeruatana = fuhuta, l, funta =
  26. Çerca o çercado = ca =
  27. Çerca, adverbio, prope = hischcatan =
cerca
Fotografía[3]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 46r.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Creemos que lo correcto debió haber sido zizcagosqua.
  3. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.