De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
Línea 4: Línea 4:
 
|siguiente = fol III r
 
|siguiente = fol III r
 
|foto = Gramatica Lugo II v.jpg
 
|foto = Gramatica Lugo II v.jpg
|morfo =  
+
|morfo =  
  
 
<center><h3>SONETO.<ref>Este análisis morfológico se basa en el realizado por Nicholas Ostler pero discrepa en la interpretación de algunos lexemas. Para mayor información ver '''Nicholas Ostler'''. "Fray Bernardo de Lugo: Two Sonnets in Muisca."</ref></h3></center>
 
<center><h3>SONETO.<ref>Este análisis morfológico se basa en el realizado por Nicholas Ostler pero discrepa en la interpretación de algunos lexemas. Para mayor información ver '''Nicholas Ostler'''. "Fray Bernardo de Lugo: Two Sonnets in Muisca."</ref></h3></center>
Línea 32: Línea 32:
  
  
# {{morfo|[[arte|Arte]] [[ɣn]] [[chi-|chi]][[chichuasuca|cħicħua]] [[-nɣnga|nɣnga]] [[yê]] [[um-|vm]]<sup>[[-m|m]]</sup>[[qɣsquâ|qɣ]][[nan|nân]], |
+
# {{morfo|'''[[arte|Arte]] [[ɣn]] [[chi-|chi]][[cħicħuasuca|cħicħua]] [[-nɣnga|nɣnga]] [[yê(2)|yê]] [[um-|vm]]<sup>[[-m|m]]</sup>[[qɣsquâ|qɣ]][[nan|nân]]''', |
El arte, en la que aprenderemos, como ya hiciste
+
1. Como ya hiciste el arte en la que aprenderemos
 +
2. El arte, en la que aprenderemos, como ya hiciste
 
}}
 
}}
# {{morfo|[[ipqua(2)|Ipqua]] [[bhoʒa]] [[nua|noa]][[-be|bê]] [[vm-|vm]][[chiê(2)|chiê]] [[chi-|chi]][[-b|b]][[qɣsquâ|qɣ]][[-ngâ|ngâ]]
+
# {{morfo|[[ipqua(2)|Ipqua]] [[bhoʒha|bhoʒa]] [[nua|noa]][[-bê(2)|bê]] [[vm-|vm]][[chiê(2)|chiê]] [[chi-|chi]][[-b|b]][[qɣsquâ|qɣ]][[-ngâ|ngâ]] |
| qué/cosa, con, será? te honrraremos (haremos tu honrra)  
+
1. Con qué será? te honrraremos (haremos tu honrra)  
 
}}
 
}}
# {{morfo|'''[[con|Con]] [[muɣsca|Muɣſca]] [[atabê]] [[vm-|vm]][[-m|<sup>m</sup>]][[qɣsquâ|qɣ]] [[ie|yê]] [[a-|a]][[misqua|mi]][[-ʒhi|ʒhi]][[-nga|nga]]''' |  
+
# {{morfo|'''[[con|Con]] [[muɣsca|Muɣſca]] [[atabê]] [[vm-|vm]][[-m|<sup>m</sup>]][[qɣsquâ|qɣ]] [[yê(2)|yê]] [[a-|a]][[misqua|mi]][[-ʒhi|ʒhi]][[-nga|nga]]''' |  
1. O, alguna persona, hiciste a, ya no pasará
+
1. *con/el llanto*, alguna persona hiciste, ya no pasará
2. O, alguna persona, hicsite, camino no pasará
+
2. O, alguna persona, hicsite, ya no pasará
 
}}.<br><br>
 
}}.<br><br>
 
  
  

Revisión del 21:33 25 ene 2023

Descarga e instala la fuente "Lucida Console Muysccubun" para visualizar corretamente el contenido de la Gramática de Lugo

SONETO.[1]

Mvɣſca micâta cubun cħoqɣ vca-
ſûca,
Hiaqûnhân cħicħiranɣnga, hocâbga-
  nân,
Libros, cubun ɣn vcanɣnga, ab chihi-
  qɣnân,
Apuɣqɣ chiê ʒhaguenɣ ɣqɣ anguſûca

  ɣngâ xis chicubun ɣqɣ vmʒhansûca
Vmpuɣqɣ chieʒhɣ hɣſquî ɣnʒhaſasân
Muɣyas agaʒhînga, ɣnga ɣſqhicħan
ʒgaqɣ ſuâſâ mabiê ɣqɣ vmſunſûcà.

  Arte ɣnchicħicħua nɣnga yê vmqɣ
  nân,
Ipqua bhoʒa noabê vmchiê chibqɣngâ
Con Muɣſca atabè vmqɣ yê amiʒhin-
  ga.

  ɣnga xis qɣcacâ vmguɣ nhocân;
Muɣſcà vmguɣ ɣpquanâ xhicâ gungâ,
Vmhɣca Bernardo vqûqɣ abhâqɣn-

  ʒhînga.
Lematización[2]

SONETO.[1]

Mvɣſca micâta cubun cħoqɣ vca-
ſûca,
Hiaqûnhân cħicħiranɣnga, hocâbga-
  nân,
Libros, cubun ɣn vcanɣnga, ab chihi-
  qɣnân,
Apuɣqɣ chiê ʒhaguenɣ ɣqɣ anguſûca

  ɣngâ xis chicubun ɣqɣ vmʒhansûca
Vmpuɣqɣ chieʒhɣ hɣſquî ɣnʒhaſasân
Muɣyas agaʒhînga, ɣnga ɣſqhicħan
ʒgaqɣ ſuâſâ mabiê ɣqɣ vmſunſûcà.

  Arte ɣnchicħicħua nɣnga yê vmqɣ
  nân,
Ipqua bhoʒa noabê vmchiê chibqɣngâ
Con Muɣſca atabè vmqɣ yê amiʒhin-
  ga.

  ɣnga xis qɣcacâ vmguɣ nhocân;
Muɣſcà vmguɣ ɣpquanâ xhicâ gungâ,
Vmhɣca Bernardo vqûqɣ abhâqɣn-

  ʒhînga.
Fotografía[3]
Gramatica Lugo II v.jpg


Referencias

  1. Nicholas Ostler analiza este y el siguiente soneto en un artículo titulado Fray Bernardo de Lugo: Two Sonnets in Muisca. En él, Ostler evidencia la existencia de erratas y las corrige según su interpretación, adicionalmente realiza un análisis morfológico de los dos sonetos y traduce su contenido al inglés.
  2. Lematización morfológica realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez et Al. Transcripción Gramática de Lugo.
  3. Fotografía tomada de Fray Bernardo de Lugo. Gramatica en la Lengva General del Nvevo Reyno, llamada Mosca. Volumen de la Biblioteca Luis Ángel Arango, volumen del Instituto Caro y Cuervo (Gramática de Pasca), volumen de la Biblioteca Pública de Nueva York y facsímil del volumen de la Universidad del Rosario. Bogotá Colombia. 2004. Digitalizado por Jorge Yopasá Cárdenas.