De Muysc cubun - Lengua Muisca
m |
m |
||
| (No se muestran 26 ediciones intermedias del mismo usuario) | |||
| Línea 13: | Línea 13: | ||
| P1PS | | P1PS | ||
| Prefijo Primera Persona Singular | | Prefijo Primera Persona Singular | ||
| − | | [[z-]]/[[ze-]]/[[ | + | | [[z-]]/[[ze-]]/[[ʒhƴ-]] |
|- | |- | ||
| P1PS.PAR | | P1PS.PAR | ||
| Línea 53: | Línea 53: | ||
| P1PP.PAR | | P1PP.PAR | ||
| Prefijo Primera Persona Plural del Participio | | Prefijo Primera Persona Plural del Participio | ||
| − | | [[chi | + | | [[chi-]] |
|- | |- | ||
| 2PP | | 2PP | ||
| Línea 65: | Línea 65: | ||
| P2PP.PAR | | P2PP.PAR | ||
| Prefijo Segunda Persona Plural del Participio | | Prefijo Segunda Persona Plural del Participio | ||
| − | | [[mi | + | | [[mi-]] |
|- | |- | ||
| − | | rowspan=" | + | | rowspan="3" | Beneficiarios |
| BEN | | BEN | ||
| Beneficiario o afectado | | Beneficiario o afectado | ||
| Línea 76: | Línea 76: | ||
| [[yc]], [[ys]], [[yn]] | | [[yc]], [[ys]], [[yn]] | ||
|- | |- | ||
| − | | rowspan=" | + | | AGR.DE |
| + | | Por agrado de. | ||
| + | | [[huc]] | ||
| + | |- | ||
| + | |||
| + | |||
| + | | rowspan="24" | Sufijos verbales | ||
| PAS.M | | PAS.M | ||
| Pasado de radical verbal Monosilábico | | Pasado de radical verbal Monosilábico | ||
| Línea 83: | Línea 89: | ||
| PAS.M.PAR | | PAS.M.PAR | ||
| Pasado de radical verbal Monosilábico para Participio | | Pasado de radical verbal Monosilábico para Participio | ||
| − | | [[-ia(2)]]/[[-e]], [[- | + | | [[-ia(2)]]/[[-e]], [[-a]] |
|- | |- | ||
| PAS.B | | PAS.B | ||
| Línea 124: | Línea 130: | ||
| NEG. | | NEG. | ||
| Negativo | | Negativo | ||
| − | | [[- | + | | [[-zi]], [[-za]] |
|- | |- | ||
| − | | NEG | + | | FUT.NEG. |
| Negativo Futuro | | Negativo Futuro | ||
| − | | [[- | + | | [[-zi]][[-nga|nga]] |
| + | |- | ||
| + | | INT. | ||
| + | | Interrogativo | ||
| + | | [[-ua]]/[[-oa]]/[[-o(2)]], [[ua]]/[[oa]]/[[gua]] | ||
| + | |- | ||
| + | | INT.FUT. | ||
| + | | Interrogativo futuro | ||
| + | | [[-nua]] | ||
| + | |- | ||
| + | | IMP. | ||
| + | | Imperativo | ||
| + | | [[-u]], [[-ua]]/[[-uâ]] | ||
|- | |- | ||
| CON. | | CON. | ||
| Línea 134: | Línea 152: | ||
| [[-san]], [[-nan]] | | [[-san]], [[-nan]] | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | DUR |
| − | | | + | | Durativo, auxiliar negativo |
| − | | [[-ne]]/[[-n]] | + | | [[-ne]]/[[-n(2)]] |
| + | |- | ||
| + | | NO.INV. | ||
| + | | No involucramiento | ||
| + | | [[-uca]], [[-qua]] | ||
|- | |- | ||
| INC. | | INC. | ||
| Incertidumbre | | Incertidumbre | ||
| [[-xin]]/[[-n]], [[-be]]/[[-uê]] | | [[-xin]]/[[-n]], [[-be]]/[[-uê]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
|- | |- | ||
| FIN. | | FIN. | ||
| Línea 150: | Línea 168: | ||
| [[-iua]] | | [[-iua]] | ||
|- | |- | ||
| + | | CONJ. | ||
| + | | Conjetura | ||
| + | | -[[cha(2)]] | ||
| + | |- | ||
| + | |||
| + | |||
| + | | rowspan="2" | Otros sufijos | ||
| EXH. | | EXH. | ||
| Exhortativo | | Exhortativo | ||
| [[-co]] | | [[-co]] | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | OPT. |
| − | | | + | | Optativo |
| − | | [[- | + | | [[-bi]] |
| + | |||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="1" | Superlativo | ||
| + | | SUP. | ||
| + | | Superlativo | ||
| + | | [[-in]], [[hata]], [[-ia]] | ||
|- | |- | ||
| rowspan="1" | Copulativo | | rowspan="1" | Copulativo | ||
| Línea 163: | Línea 194: | ||
| [[gue]] | | [[gue]] | ||
|- | |- | ||
| − | | rowspan=" | + | | rowspan="3" | Locativos |
| DIR | | DIR | ||
| Dirección (adlativo) | | Dirección (adlativo) | ||
| Línea 169: | Línea 200: | ||
|- | |- | ||
| QUI | | QUI | ||
| − | | Quietud (inesivo) | + | | Quietud (inesivo determinado) |
| − | | [[-na]]/[[-n]] | + | | [[-na]]/[[-n]] |
| + | |- | ||
| + | | QUI | ||
| + | | Quietud (inesivo no determinado) | ||
| + | | [[-sa]]/[[-s]] | ||
|- | |- | ||
| rowspan="3" | Alineamiento morfosintáctico | | rowspan="3" | Alineamiento morfosintáctico | ||
| ERG | | ERG | ||
| Ergativo | | Ergativo | ||
| − | | [[-b]], [[-m]] | + | | [[-b]], [[-m]], [[-g]] |
|- | |- | ||
| ABS | | ABS | ||
Revisión actual - 10:47 29 jul 2025
| Abreviatura | Significado | Glosa | |
|---|---|---|---|
| Pronombres | 1PS | Pronombre Primera Persona Singular | hycha |
| P1PS | Prefijo Primera Persona Singular | z-/ze-/ʒhƴ- | |
| P1PS.PAR | Prefijo Primera Persona Singular del Participio | cha- | |
| 2PS | Pronombre Segunda Persona Singular | mue | |
| P2PS | Prefijo Segunda Persona Singular | m-/vm-/um- | |
| P2PS.PAR | Prefijo Segunda Persona Singular del Participio | ma- | |
| 3P | Pronombre Tercera Persona | asy/as | |
| P3P | Prefijo Tercera Persona | a- | |
| P3PS.PAR | Prefijo Tercera Persona del Participio | Ø- | |
| 1PP | Pronombre Primera Persona Plural | chie | |
| P1PP | Prefijo Primera Persona Plural | chi- | |
| P1PP.PAR | Prefijo Primera Persona Plural del Participio | chi- | |
| 2PP | Pronombre Segunda Persona Plural | mie | |
| P2PP | Prefijo Segunda Persona Plural | mi- | |
| P2PP.PAR | Prefijo Segunda Persona Plural del Participio | mi- | |
| Beneficiarios | BEN | Beneficiario o afectado | hac, has, han |
| BEN.3P | Beneficiario o afectado de tercera persona | yc, ys, yn | |
| AGR.DE | Por agrado de. | huc | |
| Sufijos verbales | PAS.M | Pasado de radical verbal Monosilábico | -Ø |
| PAS.M.PAR | Pasado de radical verbal Monosilábico para Participio | -ia(2)/-e, -a | |
| PAS.B | Pasado de radical verbal Bisilábico | -Ø, -o | |
| PAS.B.PAR | Pasado de radical verbal Bisilábico para Participio | -oa(2)/-ua(3)/-o(3) | |
| PRE.M. | Presente Monosilábico (Imperfectivo) | -squa | |
| PRE.M.PAR | Presente de radical verbal Monosilábico para Participio | -sca | |
| PRE.B. | Presente Bisilábico (Imperfectivo) | -suca | |
| PRE.B.PAR | Presente de radical verbal Bisilábico para Participio | ||
| FUT.M. | Futuro de radical verbal Monosilábico | -nga | |
| FUT.M.PAR | Futuro de radical verbal Monosilábico para Participio | ||
| FUT.B. | Futuro de radical verbal Bisilábico | -nynga | |
| FUT.B.PAR | Futuro de radical verbal Bisilábico para Participio | ||
| NEG. | Negativo | -zi, -za | |
| FUT.NEG. | Negativo Futuro | -zinga | |
| INT. | Interrogativo | -ua/-oa/-o(2), ua/oa/gua | |
| INT.FUT. | Interrogativo futuro | -nua | |
| IMP. | Imperativo | -u, -ua/-uâ | |
| CON. | Condicional | -san, -nan | |
| DUR | Durativo, auxiliar negativo | -ne/-n(2) | |
| NO.INV. | No involucramiento | -uca, -qua | |
| INC. | Incertidumbre | -xin/-n, -be/-uê | |
| FIN. | Finalidad | -iua | |
| CONJ. | Conjetura | -cha(2) | |
| Otros sufijos | EXH. | Exhortativo | -co |
| OPT. | Optativo | -bi | |
| Superlativo | SUP. | Superlativo | -in, hata, -ia |
| Copulativo | COP. | Verbo Copulativo | gue |
| Locativos | DIR | Dirección (adlativo) | -ca/-c |
| QUI | Quietud (inesivo determinado) | -na/-n | |
| QUI | Quietud (inesivo no determinado) | -sa/-s | |
| Alineamiento morfosintáctico | ERG | Ergativo | -b, -m, -g |
| ABS | Absolutivo | -Ø, -z | |
| FOC | Focalizador | -n |
