De Muysc cubun - Lengua Muisca

m (Añadidos en muysca)
m
Línea 7: Línea 7:
  
 
{{der|87}}  
 
{{der|87}}  
# Matar &#61;  '''[[-b|b]][[gusqua]]''' &#61;<br>  
+
# Matar &#61;  '''[[-b|b]][[gusqua|gu]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>  
# Materia haçerʃe &#61;  '''[[yc]] [[a-|a]][[onansuca]]''' &#61;<br>  
+
# Materia haçerʃe &#61;  '''[[yc]] [[a-|a]][[onansuca|ona]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br>  
# Mediano &#61;  '''[[anu]]pqua''' &#61;<br>  
+
# Mediano &#61;  '''[[anu]][[-pqua|pqua]]''' &#61;<br>  
 
# Mediʃína &#61; '''[[hizca|hi{{t_l|z}}ca]]''' &#61;<br>  
 
# Mediʃína &#61; '''[[hizca|hi{{t_l|z}}ca]]''' &#61;<br>  
# Medír &#61; '''[[z-|ze]][[-g|g]][[uaosuca]]''' &#61;<br>  
+
# Medír &#61; '''[[z-|ze]][[-g|g]][[uaosuca|uao]][[-suca|suca]]''' &#61;<br>  
 
# Medroʃo &#61;  '''[[a-|a]][[bsie]][[-s|s]] [[ma-|ma]][[gue]]''' &#61;<br>  
 
# Medroʃo &#61;  '''[[a-|a]][[bsie]][[-s|s]] [[ma-|ma]][[gue]]''' &#61;<br>  
# Memoria, seńal para acordarʃe de otro &#61;  '''[[z-|z]][[ubasuca]]''',  <br> memo­ria de mi  '''[[m-|m]][[ubasuca]]''',  memoría de ti. '''<u>[[a-|a]]</u>[[ubasuca|obasuca]]''',  me{{an1|-}} <br>moria del. '''[[z-|Z]][[ubasuca|ubasuca]][[-c|c]] [[a-|a]][[guene]]''', es memoría  señal  prenda <br>para acordarʃe de mi &#61;<br>  
+
# Memoria, seńal para acordarʃe de otro &#61;  '''[[z-|z]][[ubasuca|uba]][[-suca|suca]]''',  <br> memo­ria de mi  '''[[m-|m]][[ubasuca|uba]][[-suca|suca]]''',  memoría de ti. '''<u>[[a-|a]]</u>[[ubasuca|oba]][[-suca|suca]]''',  me{{an1|-}} <br>moria del. '''[[z-|Z]][[ubasuca|uba]][[-suca|suca]][[-c|c]] [[a-|a]][[guene]]''', es memoría  señal  prenda <br>para acordarʃe de mi &#61;<br>  
 
# Mendrugo &#61;  '''[[cahachyn]]''' &#61;<br>  
 
# Mendrugo &#61;  '''[[cahachyn]]''' &#61;<br>  
# Menear &#61; '''[[yn]] [[z-|ze]][[masqua(2)|masqua]]''' &#61;<br>  
+
# Menear &#61; '''[[yn]] [[z-|ze]][[masqua(2)|ma]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>  
# Menospresiar &#61; '''[[-b|b]][[chaosuca]]''' &#61;<br>  
+
# Menospresiar &#61; '''[[-b|b]][[chaosuca|chao]][[-suca|suca]]''' &#61;<br>  
 
# Mensajero &#61; '''[[tyu quyne]]''' &#61;<br>  
 
# Mensajero &#61; '''[[tyu quyne]]''' &#61;<br>  
# Mentar &#61; '''[[a-|a]][[hyca]][[-n|n]] [[z-|ze]][[masqua]]''', {{lat|l,}} '''[[a-|a]][[hyca]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|usqua]]''' &#61; <br>
+
# Mentar &#61; '''[[a-|a]][[hyca]][[-n|n]] [[z-|ze]]{{an|[[-m|m]]}}[[basqua|ma]][[-squa|squa]]''', {{lat|l,}} '''[[a-|a]][[hyca]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
# Mentir &#61;  '''[[i-|i]][[chihiscagosqua|chi<s>c</s>hiscagosqua]]''', {{lat|l,}} '''[[yenza]] [[z-|z]][[-g|g]][[usqua(2)|usqua]]''' &#61;<br>  
+
# Mentir &#61;  '''[[i-|i]][[chichiscagosqua|chichisca]][[-go|go]][[-squa|squa]]''', {{lat|l,}} '''[[yenza]] [[z-|z]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>  
# Mentir burlando &#61;  '''[[z-|z]][[quyhyzagosqua]]''' &#61;<br>  
+
 
# Mentira &#61;  '''[[yenza]]''', {{lat|L,}} '''[[chihiscago]]''', {{lat|l,}} '''[[chihisca]][[-ne|ne]]''' &#61;<br>  
+
 
 +
# Mentir burlando &#61;  '''[[z-|z]][[quyhyzagosqua|quyhyza]][[-go|go]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>  
 +
# Mentira &#61;  '''[[yenza]]''', {{lat|L,}} '''[[chihiscago|chihisca]][[-go|go]]''', {{lat|l,}} '''[[chihisca]][[-ne|ne]]''' &#61;<br>  
 
# Mentirosa perʃona &#61; '''[[a-|a]][[chisca]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]''' &#61;<br>  
 
# Mentirosa perʃona &#61; '''[[a-|a]][[chisca]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]''' &#61;<br>  
 
# Menuda coʃa &#61;  '''[[ingue]] [[zunga|zunga]]''' &#61;<br>  
 
# Menuda coʃa &#61;  '''[[ingue]] [[zunga|zunga]]''' &#61;<br>  
 
# Meollo &#61;  '''[[cuhuspqua]]''', {{lat|l,}} '''[[pqua(2)|pqua]]''' &#61;<br>  
 
# Meollo &#61;  '''[[cuhuspqua]]''', {{lat|l,}} '''[[pqua(2)|pqua]]''' &#61;<br>  
 
# Mercado &#61;  '''[[ipta]]''' &#61;<br>  
 
# Mercado &#61;  '''[[ipta]]''' &#61;<br>  
# Mereʃer &#61;  '''[[z-|z]][[uba]][[gue]]: '''merezcolo, '''[[m-|m]][[uba]][[gue]]'''. merezeslo. '''{{an|[[a-|a]]}}[[uba|oba]]'''{{an1|-}} <br>'''[[gue]]'''. merezelo &.<sup>a</sup>  '''[[z-|Z]][[uba]][[-nza|nza]]''', no lo mereze &#61; <br>  
+
# Mereʃer &#61;  '''[[z-|z]][[uba]][[gue]]: '''merezcolo, '''[[m-|m]][[uba]][[gue]]'''. merezeslo. '''{{an|[[a-|a]]}}[[uba|oba]]'''{{an1|-}} <br>'''[[gue]]'''. merezelo &.<sup>a</sup>  '''[[z-|Z]][[uba]][[-n(4)|n]][[-za|za]]''', no lo mereze &#61; <br>  
# Mermar &#61; '''[[ys]] [[a-|a]][[masqua(3)|masqua]]''' &#61;<br>  
+
# Mermar &#61; '''[[ys]] [[a-|a]][[masqua(3)|ma]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>  
 
# Meʃ &#61;  '''[[chie]]''' &#61;<br>  
 
# Meʃ &#61;  '''[[chie]]''' &#61;<br>  
# Meʃar &#61; '''[[a-|a]][[zysquy]] [[yc]] [[-b|b]][[tytysuca]]''' &#61;<br>  
+
# Meʃar &#61; '''[[a-|a]][[zysquy]] [[yc]] [[-b|b]][[tytysuca|tyty]][[-suca|suca]]''' &#61;<br>  
 
# Meʃurada  perʃona &#61; '''[[a-|a]][[suca]][[-n|n]] [[a-|a]][[teque]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]''', {{lat|L,}}  
 
# Meʃurada  perʃona &#61; '''[[a-|a]][[suca]][[-n|n]] [[a-|a]][[teque]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]''', {{lat|L,}}  
 
{{der|'''absieʃ''' &#61;}}
 
{{der|'''absieʃ''' &#61;}}
 +
 +
  
 
|texto =
 
|texto =

Revisión del 11:21 3 abr 2024

Lematización[1]
87
  1. Matar = bgusqua =
  2. Materia haçerʃe = yc aonansuca =
  3. Mediano = anupqua =
  4. Mediʃína = hizca =
  5. Medír = zeguaosuca =
  6. Medroʃo = absies mague =
  7. Memoria, seńal para acordarʃe de otro = zubasuca,
    memo­ria de mi mubasuca, memoría de ti. aobasuca, me[-]
    moria del. Zubasucac aguene, es memoría señal prenda
    para acordarʃe de mi =
  8. Mendrugo = cahachyn =
  9. Menear = yn zemasqua =
  10. Menospresiar = bchaosuca =
  11. Mensajero = tyu quyne =
  12. Mentar = ahycan ze[m]masqua, l, ahyca zegusqua =
  13. Mentir = ichichiscagosqua, l, yenza zgusqua =


  1. Mentir burlando = zquyhyzagosqua =
  2. Mentira = yenza, L, chihiscago, l, chihiscane =
  3. Mentirosa perʃona = achiscan mague =
  4. Menuda coʃa = ingue zunga =
  5. Meollo = cuhuspqua, l, pqua =
  6. Mercado = ipta =
  7. Mereʃer = zubague: merezcolo, mubague. merezeslo. [a]oba[-]
    gue. merezelo &.a Zubanza, no lo mereze =
  8. Mermar = ys amasqua =
  9. Meʃ = chie =
  10. Meʃar = azysquy yc btytysuca =
  11. Meʃurada perʃona = asucan atequen mague, L,
absieʃ =
Fotografía[2]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 87r.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.