De Muysc cubun - Lengua Muisca

m (Texto reemplaza - 'Manuscrito_158_BNC_vocabulario_-_fol_' a 'Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_')
m
 
(No se muestran 16 ediciones intermedias de 2 usuarios)
Línea 4: Línea 4:
 
|siguiente = fol 20v
 
|siguiente = fol 20v
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_20r.jpg
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_20r.jpg
|morfo =
+
|morfo_d =  
 +
 
 +
{{der|20}}
 +
# Arrimar otra Coʃa &#61;  '''[[a-|a]][[fihiste]] [[-b|b]][[zasqua|za]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[a-|a]][[fihiste]]''' &#61;<br> '''[[-b|b]][[quysqua(2)|quy]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
 +
# Arrimar algo a la uaʃixa porʠ no ʃe traſtorne  una piedra <br> o palo  &.<sup>a</sup> &#61;  '''{{an|[[a-|a]]}}[[ubaca|obaca]] [[z-|z]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-squa|squa]]'''; {{lat|L,}} '''{{an|[[a-|a]]}}[[ubaca|obaca]][[-c|c]] [[-b|b]][[gasqua|ga]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''{{an|[[a-|a]]}}[[ubaca|oba'''{{an1|-}}<br> '''ca]][[-n|n]] [[-b|b]][[zasqua|za]][[-squa|squa]]'''.  '''{{an|[[a-|a]]}}[[ubaca|obaca]] [[quysqua|quy]][[-u|u]]'''.  '''{{an|[[a-|a]]}}[[ubaca|obaca]][[-c|c]] [[gasqua|s{{an|a}}]][[-o(3)|o]]'''  '''{{an|[[a-|a]]}}[[ubaca|obaca]][[-n|n]] [[zasqua|z{{an|a}}]][[-o(3)|o]]''' &#61; <br>
 +
# Arrimado eſtar aʃí &#61;  '''{{an|[[a-|a]]}}[[ubaca|obaca]][[-c|c]] [[a-|a]][[zone]]''',  y si son muchas coʃaʃ <br> las ʠ ʃe ariman.  '''{{an|[[a-|a]]}}[[ubaca|obaca]][[-c|c]] [[a-|a]][[bizine]]''' &#61; <br>
 +
# Arrimar el dedo v otro ynſtrumento por la punta y apre{{an1|-}}<br> tar &#61;  '''[[yn]] [[-b|b]][[gyhytysuca|gyhyty]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
 +
# Arrodillarʃe uno &#61;  '''[[gota]][[-n|m]] [[chica]][[-n(3)|n]] [[-b|b]][[zasqua|za]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}}  '''[[gota]][[-n|m]] [[chica|chi'''{{an1|-}}<br> '''ca]][[-n(3)|n]] [[i-|i]][[tysqua|ty]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
 +
# Arrodillarʃe muchos &#61;  '''[[gota]][[-n|m]] [[chica]][[-n(3)|n]] [[chi-|chi]][[bisqua|bi]][[-squa|squa]]''' {{lat|L,}} '''[[gota]][[-z|z]]'''{{an1|-}} <br> '''[[chica]][[-n(3)|n]] [[chi-|chi]][[pquysqua|pquy]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
 +
# Arrojar alla &#61;  '''[[ai]] [[-b|b]][[tasqua|ta]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[ai]] [[-b|b]][[gyisuca|gyi]][[-suca|suca]]''',  <br>
 +
# Arrojar aca &#61;  '''[[si|ʃi]] [[-b|b]][[tasqua|ta]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[si]] [[-b|b]][[gyisuca|gyi]][[-suca|suca]]''',  <br>
 +
# Arrojar en alto &#61;  '''[[guata|guate]] [[-b|b]][[tasqua|ta]][[-squa|squa]]'''.  <br>
 +
# Arrojar  echar en alguna parte alta alguna coʃa &#61;  '''[[zosa|zos]] [[-b|b]][[tasqua|ta]][[-squa|s'''{{an1|-}}<br> '''qua]]''' &#61; <br>
 +
# Arrojarʃe de lo alto &#61;  '''[[z-|z]][[pquyquy]][[-n|n]] [[gua]][[-n(3)|n]] [[ze-|ze]][[masqua|ma]][[-squa|squa]]'''  <br>
 +
# Arrojarʃe de lo alto al agua &#61;  '''[[z-|Z]][[pquyquy]][[-n|n]] [[sie(2)|sie]][[-c|c]] [[gua]][[-n(3)|n]]''' <br>'''[[ze-|ze]][[masqua|ma]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
 +
# Arrojar otra coʃa al agua &#61;  '''[[sie(2)|sie]][[-c|c]] [[gua]][[-n(3)|n]] [[-b|b]][[tasqua|ta]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
 +
# Arrollar rropa &#61;  '''[[ze-|ze]]{{an|[[-m|m]]}}[[benasuca|mena]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
 +
# Arrollar ropa a otra Coʃa &#61;  '''[[yc]] [[ze-|ze]]{{an|[[-m|m]]}}[[benasuca|mena]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
 +
# Arroyo &#61;  '''[[sietoque]]'''  <br>
 +
# Arroyo  quebrada &#61;  '''[[guatoque]]'''  <br>
 +
# Arroyo  zanja &#61;  '''[[mihique]]'''  <br>
 +
# Arroyo  cańadilla &#61;  '''[[faquy]]'''  <br>
 +
{{der|Arrugaʃe}}
  
# [[a-|A]][[fihiste|fihiste]] [[b-|b]][[zaskua|zasqua]] - [[a-|a]][[fihiste|fihiste]] [[b-|b]][[kyskua|quysqua]]
 
# Obacaz [[b-|b]][[kyskua|quysqua]] - obacac [[b-|b]][[gaskua|gasqua]] - obacan [[b-|b]][[zaskua|zasqua]]; obaca [[kyskua|quyu]]; obacac [[gaskua|so]]; obacan [[zaskua|zo]].
 
# Obacac [[a-|a]][[zone|zone]] - obacac [[a-|a]][[bizine|bizine]]
 
# [[yn|Yn]] [[b-|b]][[gyhytysuka|gyhytysuca]]
 
# [[gota|Gota]][[-n|m]] [[chika-|chican]] [[b-|b]][[zaskua|zasqua]] - [[gota|gota]][[-n|m]] [[chika-|chican]] [[i-|i]][[tyskua|tysqua]]
 
# [[gota|Gota]][[-n|m]] [[chika-|chican]] [[chi-|chi]][[biskua|bisqua]] - [[gota|gota]][[-n|m]] [[chika-|chican]] [[chi-|chi]][[pkyskua|pquysqua]]
 
# [[ai|Ai]] [[b-|b]][[taskua|tasqua]] - [[ai|ai]] [[b-|b]][[gyisuka|gyisuca]]
 
# [[si|Si]] [[b-|b]][[taskua|tasqua]] - [[si|si]] [[b-|b]][[gyisuka|gyisuca]]
 
# [[guata|Guate]] [[b-|b]][[taskua|tasqua]]
 
# [[zo|Zo]][[-s|s]] [[b-|b]][[taskua|tasqua]]
 
# [[z-|Z]][[pkyky|pquyquy]][[-n|n]] [[gua|gua]][[-n|n]] [[z-|ze]][[maskua|masqua]]
 
# [[z-|Z]][[pkyky|pquyquy]][[-n|n]] [[sie|sie]][[-k|c]] [[gua|gua]][[-n|n]] [[z-|ze]][[maskua|masqua]]
 
# [[sie|Sie]][[-k|c]] [[gua|gua]][[-n|n]] [[b-|b]][[taskua|tasqua]]
 
# [[z-|Ze]]<sup>[[b-|b]]</sup>[[benasuka|menasuca]]
 
# [[yk|Yc]] [[z-|ze]]<sup>[[b-|b]]</sup>[[benasuka|menasuca]]
 
# [[sietoke|Sietoque]]
 
# [[guatoke|Guatoque]]
 
# [[mihike|Mihique]]
 
# [[faky|Faquy]]
 
  
 
|texto =
 
|texto =

Revisión actual del 15:46 25 mar 2024

Lematización[1]
20
  1. Arrimar otra Coʃa = afihiste bzasqua, L, afihiste =
    bquysqua =
  2. Arrimar algo a la uaʃixa porʠ no ʃe traſtorne una piedra
    o palo &.a = [a]obaca zbquysqua; L, [a]obacac bgasqua, L, [a]oba[-]
    ca
    n bzasqua
    . [a]obaca quyu. [a]obacac s[a]o [a]obacan z[a]o =
  3. Arrimado eſtar aʃí = [a]obacac azone, y si son muchas coʃaʃ
    las ʠ ʃe ariman. [a]obacac abizine =
  4. Arrimar el dedo v otro ynſtrumento por la punta y apre[-]
    tar = yn bgyhytysuca =
  5. Arrodillarʃe uno = gotam chican bzasqua, L, gotam chi[-]
    ca
    n itysqua
    =
  6. Arrodillarʃe muchos = gotam chican chibisqua L, gotaz[-]
    chican chipquysqua =
  7. Arrojar alla = ai btasqua, L, ai bgyisuca,
  8. Arrojar aca = ʃi btasqua, L, si bgyisuca,
  9. Arrojar en alto = guate btasqua.
  10. Arrojar echar en alguna parte alta alguna coʃa = zos btas[-]
    qua
    =
  11. Arrojarʃe de lo alto = zpquyquyn guan zemasqua
  12. Arrojarʃe de lo alto al agua = Zpquyquyn siec guan
    zemasqua =
  13. Arrojar otra coʃa al agua = siec guan btasqua =
  14. Arrollar rropa = ze[m]menasuca =
  15. Arrollar ropa a otra Coʃa = yc ze[m]menasuca =
  16. Arroyo = sietoque
  17. Arroyo quebrada = guatoque
  18. Arroyo zanja = mihique
  19. Arroyo cańadilla = faquy
Arrugaʃe
Fotografía[2]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 20r.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.