De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
 
(No se muestran 17 ediciones intermedias del mismo usuario)
Línea 8: Línea 8:
 
<br>
 
<br>
 
{{der|94}}  
 
{{der|94}}  
# '''[[yc]] [[a-|a]][[zysqua|zyquy]]''',  eſte ueſtído te pareʃe uíen. '''[[sis]] [[bestido]]'''[-]<br>'''[[-n|n]] [[m-|m]][[yba|yby]][[-s|s]] [[a-|a]][[pquapquane|pquapquan]][[-s|s]] [[yc]] [[a-|a]][[zysqua|zyquy]]''' &#61;<br>  
+
# '''[[yc]] [[a-|a]][[zysqua|zyquy]]''',  eſte ueſtído te pareʃe uíen. '''[[sis]] [[bestido]]'''{{an1|-}}<br>'''[[-n|n]] [[m-|m]][[yba|yby]][[-s|s]] [[a-|a]][[pquapquane|pquapquan]][[-s|s]] [[yc]] [[a-|a]][[zysqua|zyquy]]''' &#61;<br>  
# Pareʃe que es el &#61; '''[[ys]] [[cuhu]]c [[a-|a]][[guene]]''' <br>  
+
# Pareʃe que es el &#61; '''[[ys]] [[cuhu]][[-c|c]] [[a-|a]][[guene]]''' <br>  
 
# Pareʃeme a mi pareʃer &#61; '''[[z-|z]][[pquyquy]][[-na|na]][[-z|z]]''' &#61;  
 
# Pareʃeme a mi pareʃer &#61; '''[[z-|z]][[pquyquy]][[-na|na]][[-z|z]]''' &#61;  
# Pareʃeme uien &#61;  '''[[z-|zu]][[huc]] [[a-|a]][[chuensuca]], [[z-|zu]][[huc]] [[cho]][[gue]],''' <br>'''[[z-|z]][[pquy]][[-s|s]] [[a-|a]][[zasqua]]''' &#61;<br>  
+
# Pareʃeme uien &#61;  '''[[z-|zu]][[huc]] [[a-|a]][[chuensuca|chue]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]], [[zu-|zu]][[huc]] [[cho]][[gue]],''' <br>'''[[z-|z]][[pquy]][[-s|s]] [[a-|a]][[zasqua|za]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>  
# Pareseme mal &#61; '''[[z-|zu]][[huc]] [[a-|a]][[chuensuca|chuenza]]'''[,] '''[[z-|z]][[pquy]][[-s|s]] [[a-|a]][[zasqua|za]][[-za|za]]''' <br>  
+
# Pareseme mal &#61; '''[[z-|zu]][[huc]] [[a-|a]][[chuensuca|chue]][[-n(4)|n]][[-za|za]]'''{{an1|,}} '''[[z-|z]][[pquy]][[-s|s]] [[a-|a]][[zasqua|za]][[-za|za]]''' <br>  
# Pared no aí diʃen, '''[[tapie]]''' &#61;<br>  
+
# Pared no aí{{an1|,}} diʃen, '''[[tapie]]''' &#61;<br>  
# Pareja cosa &#61;  '''[[atuca]] [[chi-|chi]][[guene]]''', {{lat|L,}} '''[[chie]][[-n|n]] [[mahate]]''' <br>'''[[gue]]''', {{lat|L,}} '''[[mahate|mahat]] [[u(3)|u]][[gue|gûe]]''' &#61;<br>  
+
# Pareja cosa &#61;  '''[[atuca]] [[chi-|chi]][[guene]]''', {{lat|L,}} '''[[chie]][[-n|n]] [[mahate]]''' <br>'''[[gue]]''', {{lat|L,}} '''[[mahate|mahat]] [[u(3)|u]][[gûe]]''' &#61;<br>  
 
# Pareʃ de muger &#61; '''[[chyumy]]''', {{lat|L,}} '''[[guia]]''' &#61;<br>  
 
# Pareʃ de muger &#61; '''[[chyumy]]''', {{lat|L,}} '''[[guia]]''' &#61;<br>  
 
# Parida &#61;  '''[[isquyn]]''' &#61;<br>  
 
# Parida &#61;  '''[[isquyn]]''' &#61;<br>  
 
# Paríente &#61;  '''[[uaque]]''' <br>  
 
# Paríente &#61;  '''[[uaque]]''' <br>  
# Parir &#61;  '''[[-b|b]][[xisqua(2)|xisqua]]''', actíuo. preterito, '''[[-b|b]][[xisqua(2)|xique]]''', par[-]<br>tísípíos: '''[[cha-|cha]][[xisqua(2)|xísca]], [[cha-|cha]][[xisqua(2)|xica]], [[cha-|cha]][[xisqua(2)|xinga]]''', {{lat|L,}} <br>'''[[fac]] [[-b|b]][[zasqua]]''',  ai tambíen. '''[[i-|i]][[xisqua]]''',  neutro <br>  
+
# Parir &#61;  '''[[-b|b]][[xisqua(3)|xi]][[-squa|squa]]''', actíuo. preterito, '''[[-b|b]][[xisqua(3)|xique]]''', par{{an1|-}}<br>tísípíos: '''[[cha-|cha]][[xisqua(3)|xi]][[-sca|sca]], [[cha-|cha]][[xisqua(3)|xic]][[-a|a]], [[cha-|cha]][[xisqua(3)|xi]][[-nga|nga]]''', {{lat|L,}} <br>'''[[fac]] [[-b|b]][[zasqua|za]][[-squa|squa]]''',  ai tambíen. '''[[i-|i]][[xisqua|xi]][[-squa|squa]]''',  neutro <br>  
# Parpado del ojo &#61;  '''[[upqua|ubquy]] [[boi]]''' &#61;<br>  
+
# Parpado del ojo &#61;  '''[[ubquy boi]]''' &#61;<br>  
# Parte que caue [a] alguno {{lat|vide}} tarea <br>  
+
# Parte que caue {{an1|a}} alguno {{lat|vide}} tarea <br>  
# Partear &#61;  '''[[ie]][[-z|z]] [[-b|b]][[iasqua]]''' &#61;<br>  
+
# Partear &#61;  '''[[ie]][[-z|z]] [[-b|b]][[iasqua|ia]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>  
# Partera &#61;  '''[[ie]] [[iasqua|iasca]]''', <br>  
+
# Partera &#61;  '''[[ie]] [[iasqua|ia]][[-sca|sca]]''', <br>  
# Partiçìpar de algo &#61;  '''[[cha-|cha]][[has]] [[a-|a]][[-b|b]][[quysqua]]''',  pre[-] <br>terìto, '''[[cha-|cha]][[has]] [[a-|a]][[-b|b]][[quysqua|quyque]]''' &#61;<br>  
+
# Partiçìpar de algo &#61;  '''[[cha-|cha]][[has]] [[a-|a]][[-b|b]][[quysqua(2)|quy]][[-squa|squa]]''',  pre{{an1|-}} <br>terìto, '''[[cha-|cha]][[has]] [[a-|a]][[-b|b]][[quysqua(2)|quyque]]''' &#61;<br>  
# Partir &#61;  '''sacan btasqua''' &#61;<br>  
+
# Partir &#61;  '''[[sacan]] [[-b|b]][[tasqua|ta]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>  
# Partirʃe &#61;  '''sacan amasqua''' &#61;<br>  
+
# Partirʃe &#61;  '''[[sacan]] [[a-|a]][[masqua|ma]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>  
# Partír por medío &#61;  '''chin btasqua''' &#61;<br>  
+
# Partír por medío &#61;  '''[[chin]] [[-b|b]][[tasqua|ta]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>  
# Partirse por medio &#61; '''chin amasqua''', <br>  
+
# Partirse por medio &#61; '''[[chin]] [[a-|a]][[masqua|ma]][[-squa|squa]]''', <br>  
# Partido eſtar &#61; '''sacan atene''' &#61;<br>  
+
# Partido eſtar &#61; '''[[sacan]] [[a-|a]][[tasqua|te]][[-ne|ne]]''' &#61;<br>  
# Partida cosa &#61;  '''sacan ateq{{t_l|u}}a''' <br>  
+
# Partida cosa &#61;  '''[[sacan]] [[a-|a]][[tasqua|te]][[-qua|q{{t_l|u}}a]]''' <br>  
 
{{der|Partido eſtar}}
 
{{der|Partido eſtar}}
  
 
|morfo =
 
 
# [[yc|yc]] [[a-|a]]'''zyquy''' - [[sis]] [[bestido]][[-n|n]] mybys apqua pquans [[yc|yc]] [[a-|a]]'''zyquy'''
 
#
 
#
 
#
 
#
 
#
 
#
 
#
 
#
 
# [[upquafoi|Ubquafoi]]
 
#
 
#
 
 
|texto =
 
|texto =
  

Revisión actual del 07:21 19 abr 2024

Lematización[1]

94
  1. yc azyquy, eſte ueſtído te pareʃe uíen. sis bestido[-]
    n mybys apquapquans yc azyquy =
  2. Pareʃe que es el = ys cuhuc aguene
  3. Pareʃeme a mi pareʃer = zpquyquynaz =
  4. Pareʃeme uien = zuhuc achuensuca, zuhuc chogue,
    zpquys azasqua =
  5. Pareseme mal = zuhuc achuenza[,] zpquys azaza
  6. Pared no aí[,] diʃen, tapie =
  7. Pareja cosa = atuca chiguene, L, chien mahate
    gue, L, mahat ugûe =
  8. Pareʃ de muger = chyumy, L, guia =
  9. Parida = isquyn =
  10. Paríente = uaque
  11. Parir = bxisqua, actíuo. preterito, bxique, par[-]
    tísípíos: chaxisca, chaxica, chaxinga, L,
    fac bzasqua, ai tambíen. ixisqua, neutro
  12. Parpado del ojo = ubquy boi =
  13. Parte que caue [a] alguno vide tarea
  14. Partear = iez biasqua =
  15. Partera = ie iasca,
  16. Partiçìpar de algo = chahas abquysqua, pre[-]
    terìto, chahas abquyque =
  17. Partir = sacan btasqua =
  18. Partirʃe = sacan amasqua =
  19. Partír por medío = chin btasqua =
  20. Partirse por medio = chin amasqua,
  21. Partido eſtar = sacan atene =
  22. Partida cosa = sacan atequa
Partido eſtar
Fotografía[2]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 94r.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.