De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
Línea 10: Línea 10:
 
# Alunbra aca  ymperativo &#61;  '''[[sihi]][[-c|c]] [[gy]][[-n|n]] [[a-|a]][[osqua|o]]<sup>[[-o(3)|o]]</sup>''' &#61; <br>
 
# Alunbra aca  ymperativo &#61;  '''[[sihi]][[-c|c]] [[gy]][[-n|n]] [[a-|a]][[osqua|o]]<sup>[[-o(3)|o]]</sup>''' &#61; <br>
 
# Alunbra aca la bela para que ìo bea, '''[[gata]] [[sie]][[-c|c]] [[quysqua(2)|quyc]][[-u|u]]''', <br> '''[[a-|a]][[chie(3)|chie]][[-c|c]] [[cha-|cha]][[chibysuca|chib]][[-a(2)|a]]''' &#61; <br>
 
# Alunbra aca la bela para que ìo bea, '''[[gata]] [[sie]][[-c|c]] [[quysqua(2)|quyc]][[-u|u]]''', <br> '''[[a-|a]][[chie(3)|chie]][[-c|c]] [[cha-|cha]][[chibysuca|chib]][[-a(2)|a]]''' &#61; <br>
# Alunbrale alla eʃa uela para que uea &#61;  '''[[gata]] [[ingue]]'''  <br> '''[[ai]] [[quysqua(2)|quyc]][[-u|u]][[-s|s]] [[a-|a]][[chie(3)|chie]][[-c|c]] [[chibysuca|chiba]]''' &#61; <br>
+
# Alunbrale alla eʃa uela para que uea &#61;  '''[[gata]] [[ingue]]'''  <br> '''[[ai]] [[quysqua(2)|quyc]][[-u|u]][[-s|s]] [[a-|a]][[chie(3)|chie]][[-c|c]] [[chibysuca|chib]][[-a(2)|a]]''' &#61; <br>
 
# Ama que Cría &#61; no ai bocablo particular  &#61;<br>
 
# Ama que Cría &#61; no ai bocablo particular  &#61;<br>
 
# Ama seǹora &#61;  '''[[guaia]]'''&#61;  <br>
 
# Ama seǹora &#61;  '''[[guaia]]'''&#61;  <br>
Línea 19: Línea 19:
 
# Amaneçiome &#61;  '''[[cha-|cha]][[has]] [[sua(2)|sua]][[-s|s]] [[a-|a]][[gasqua|ga]]''' &#61; <br>
 
# Amaneçiome &#61;  '''[[cha-|cha]][[has]] [[sua(2)|sua]][[-s|s]] [[a-|a]][[gasqua|ga]]''' &#61; <br>
 
# Amanʃar beſtiaʃ  no ai uocablo  ní amanʃarʃe  <br>
 
# Amanʃar beſtiaʃ  no ai uocablo  ní amanʃarʃe  <br>
# Amar &#61;  '''[[-b|b]][[tyzysuca|tyzy]][[-suca|suca]]''' &#61; {{lat|yten}} &#61; '''[[cha-|cha]][[hac]] [[a-|a]][[tyzynsuca|tyzyn]][[-suca|suca]]'''.  <br>es amado de mi  {{lat|yten}}  '''[[cha-|cha]][[hac]] [[a-|a]][[tyzy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]'''  <br>
+
# Amar &#61;  '''[[-b|b]][[tyzysuca|tyzy]][[-suca|suca]]''' &#61; {{lat|yten}} &#61; '''[[cha-|cha]][[hac]] [[a-|a]][[tyzynsuca|tyzy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.  <br>es amado de mi  {{lat|yten}}  '''[[cha-|cha]][[hac]] [[a-|a]][[tyzy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]'''  <br>
# Amargar &#61;  '''[[a-|a]][[quyhyquynsuca|quyhyquyn]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
+
# Amargar &#61;  '''[[a-|a]][[quyhyquynsuca|quyhyquy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
 
# Amarga cosa &#61;  '''[[a-|a]][[quyhyquy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]], [[quyhyquyco|quyhyquy'''[-]<br>'''co]]'''  <br>
 
# Amarga cosa &#61;  '''[[a-|a]][[quyhyquy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]], [[quyhyquyco|quyhyquy'''[-]<br>'''co]]'''  <br>
 
# Amargame &#61;  '''[[z-|Z]][[quyhyca]][[-c|c]] [[a-|a]][[quyhyquy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]'''  <br>
 
# Amargame &#61;  '''[[z-|Z]][[quyhyca]][[-c|c]] [[a-|a]][[quyhyquy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]'''  <br>
# Amarillar &#61;  '''[[a-|a]][[tybansuca|tyban]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
+
# Amarillar &#61;  '''[[a-|a]][[tybansuca|tyba]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
 
# Amarilla cosa &#61;  '''[[a-|a]][[tyba]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]], [[tybco]], [[tyba]] [[guaze|gua{{in|ze}}]]'''  <br>
 
# Amarilla cosa &#61;  '''[[a-|a]][[tyba]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]], [[tybco]], [[tyba]] [[guaze|gua{{in|ze}}]]'''  <br>
 
{{der|Amarillo&#61;}}
 
{{der|Amarillo&#61;}}

Revisión del 20:31 31 oct 2021

Lematización[1]

  1. Alunbrar proprío no lo aí uʃan de los modos çigui[-]
    entes alumbranos El sol. sua chiec chipquycane
    alunbranos El fuego = gat chiec chipquycane, alun[-]
    branos el sol a todo el mundo = quyca azonuo[2] sua
    chiec chibizine, alunbra El ʃol Los monteʃ =
    alunbra las paredeʃ. suaz gua gyc azasqua,
    tapia gyc azasqua =
  2. Alunbra aca ymperativo = sihic gyn aoo =
  3. Alunbra aca la bela para que ìo bea, gata siec quycu,
    achiec chachiba =
  4. Alunbrale alla eʃa uela para que uea = gata ingue
    ai quycus achiec chiba =
  5. Ama que Cría = no ai bocablo particular =
  6. Ama seǹora = guaia=
  7. Amargar, no ai proprio =
  8. Amançebarʃe = ichuegosqua =
  9. Amancebado,
  10. Amaneçer = suas agasqua, L, fusuc agasqua
  11. Amaneçiome = chahas suas aga =
  12. Amanʃar beſtiaʃ no ai uocablo ní amanʃarʃe
  13. Amar = btyzysuca = yten = chahac atyzynsuca.
    es amado de mi yten chahac atyzyn mague
  14. Amargar = aquyhyquynsuca =
  15. Amarga cosa = aquyhyquyn mague, quyhyquy[-]
    co

  16. Amargame = Zquyhycac aquyhyquyn mague
  17. Amarillar = atybansuca =
  18. Amarilla cosa = atyban mague, tybco, tyba gua˰ze
Amarillo=
Fotografía[3]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 13v.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Creemos que lo correcto debió haber sido azonuc.
  3. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.