De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
 
(No se muestran 3 ediciones intermedias del mismo usuario)
Línea 9: Línea 9:
 
:'''[[a-|a]][[gy]][[-n(3)|n]] [[a-|a]][[gy]][[-n(3)|n]] [[-b|b]][[quysqua|quy]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[-b|b]][[chunosuca|chuno]][[-s|s]] [[-b|b]][[quysqua|quy]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} <br> '''[[-b|b]][[chunoasuca|chunoa]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
 
:'''[[a-|a]][[gy]][[-n(3)|n]] [[a-|a]][[gy]][[-n(3)|n]] [[-b|b]][[quysqua|quy]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[-b|b]][[chunosuca|chuno]][[-s|s]] [[-b|b]][[quysqua|quy]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} <br> '''[[-b|b]][[chunoasuca|chunoa]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
 
# Amontonarʃe &#61;  '''[[a-|a]][[chunasuca|chuna]][[-n(2)|n]][[-s|s]] [[a-|a]][[quynsuca|quy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
 
# Amontonarʃe &#61;  '''[[a-|a]][[chunasuca|chuna]][[-n(2)|n]][[-s|s]] [[a-|a]][[quynsuca|quy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
# Amontonado eſta &#61;  '''[[ia|i<sup>a</sup>]] [[a-|a]][[chunosuca|chuno]][[-ne|ne]]''' &#61; <br>
+
# Amontonado eſta &#61;  '''[[ia|i{{an|a}}]] [[a-|a]][[chunosuca|chuno]][[-ne|ne]]''' &#61; <br>
 
# Amontonada coʃa &#61;  '''[[a-|a]][[chunasuca|chun]][[-uca|oca]]'''  <br>
 
# Amontonada coʃa &#61;  '''[[a-|a]][[chunasuca|chun]][[-uca|oca]]'''  <br>
# Amorteçerʃe &#61;  '''[[ys(2)|ys]] [[muynsuca|muyne]][[-c|c]] [[cha(4)|cha]] [[-b|b]][[gasqua|ga]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[ys(2)|ys]] [[muynsuca|muy[-]'''<br>'''ne]][[-c|c]] [[ze-|ze]][[gasqua|ga]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[cha-|cha]][[has]] [[a-|a]][[muynsuca|muy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''', {{lat|L,}} '''[[i-|i]][[sa]][[-n(3)|n]]'''<br> '''[[a-|a]][[mosqua|mo]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
+
# Amorteçerʃe &#61;  '''[[ys(2)|ys]] [[muynsuca|muyne]][[-c|c]] [[cha(4)|cha]] [[-b|b]][[gasqua|ga]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[ys(2)|ys]] [[muynsuca|muy{{an1|-}}'''<br>'''ne]][[-c|c]] [[ze-|ze]][[gasqua|ga]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[cha-|cha]][[has]] [[a-|a]][[muynsuca|muy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''', {{lat|L,}} '''[[i-|i]][[sa]][[-n(3)|n]]'''<br> '''[[a-|a]][[mosqua|mo]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
# Amparar &#61;  '''[[a-|a]][[sa]][[-n(3)|n]] [[ze-|ze]][[pquane]]''', {{lat|L,}} '''[[ze-|ze]][[gaca]] [[tyi]] [[-b|b]][[tasqua|ta]][-]'''<br> '''[[-squa|squa]]''' &#61; <br>
+
# Amparar &#61;  '''[[a-|a]][[sa]][[-n(3)|n]] [[ze-|ze]][[pquane]]''', {{lat|L,}} '''[[ze-|ze]][[gaca]] [[tyi]] [[-b|b]][[tasqua|ta]]{{an1|-}}'''<br> '''[[-squa|squa]]''' &#61; <br>
 
# Ampolla en el agua  no ai &#61;<br>
 
# Ampolla en el agua  no ai &#61;<br>
# Ampolla[,] uejiga &#61;  '''[[sie(2)|sie]] [[yc]] [[a-|a]][[gahazysuca|gahaz]][[-ua(4)|ua]]'''&#61;  <br>
+
# Ampolla{{an1|,}} uejiga &#61;  '''[[sie(2)|sie]] [[yc]] [[a-|a]][[gahazysuca|gahaz]][[-ua(4)|ua]]'''&#61;  <br>
 
# Ampollarʃe o auejigarʃe &#61;  '''[[sie(2)|sie]][[-z|z]] [[yc]] [[a-|a]][[gahazysuca|gahazy]][[-suca|suca]]''',  <br>
 
# Ampollarʃe o auejigarʃe &#61;  '''[[sie(2)|sie]][[-z|z]] [[yc]] [[a-|a]][[gahazysuca|gahazy]][[-suca|suca]]''',  <br>
 
# Ancaʃ &#61;  '''[[gepqua]]''' &#61; '''[[gepqua]][[-c|c]] [[a-|a]][[nasqua|nâ]]''' &#61; <br>
 
# Ancaʃ &#61;  '''[[gepqua]]''' &#61; '''[[gepqua]][[-c|c]] [[a-|a]][[nasqua|nâ]]''' &#61; <br>
# Ancha coʃa por de fuera Como una tabla: '''[[a-|a]][[fihista]][-]''' <br> '''[[gue]]''' &#61; <br>
+
# Ancha coʃa por de fuera Como una tabla: '''[[a-|a]][[fihista]]{{an1|-}}''' <br> '''[[gue]]''' &#61; <br>
# Ancha cosa por de dentro[,] Como un apoʃento. '''[[a-|a]][[ty(4)|ty]][-]''' <br>'''[[gue]]'''  <br>
+
# Ancha cosa por de dentro{{an1|,}} Como un apoʃento. '''[[a-|a]][[ty(4)|ty]]{{an1|-}}''' <br>'''[[gue]]'''  <br>
 
# Andar &#61;  '''[[i-|i]][[nynsuca|ny]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
 
# Andar &#61;  '''[[i-|i]][[nynsuca|ny]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
 
# Andador &#61;  '''[[a-|a]][[ny]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]''',  andador terriblemente  <br> '''[[a-|a]][[ny]][[-n|n]][[-z|z]] [[angua]]''' &#61; <br>
 
# Andador &#61;  '''[[a-|a]][[ny]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]''',  andador terriblemente  <br> '''[[a-|a]][[ny]][[-n|n]][[-z|z]] [[angua]]''' &#61; <br>
 
# Andar, Como quando deçimos, anda por la <br> Ciudad, anda bueno  &.<sup>a</sup> &#61;  '''[[i-|i]][[syne]]''' &#61; <br>
 
# Andar, Como quando deçimos, anda por la <br> Ciudad, anda bueno  &.<sup>a</sup> &#61;  '''[[i-|i]][[syne]]''' &#61; <br>
# Andar alrrededor eſtando en un mismo lugar <br> '''[[ze-|Ze]][[fanagosqua|fana]][[-gosqua|gosqua]]'''. ẏmperatiuo,  '''[[a-|a]][[fanagosqua|fanag<sup>o</sup>]][[-o(3)|o]]''' <br>
+
# Andar alrrededor eſtando en un mismo lugar <br> '''[[ze-|Ze]][[fanagosqua|fana]][[-go|go]][[-squa|squa]]'''. ẏmperatiuo,  '''[[a-|a]][[fanagosqua|fana]][[-go|g{{an|o}}]][[-o(3)|o]]''' <br>
# Andar alrrededor de otra coʃa &#61;  '''[[a-|a]][[bosa|bos]] [[z-|z]][[fanynsuca|fan[-]'''<br> '''y]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
+
# Andar alrrededor de otra coʃa &#61;  '''[[a-|a]][[bosa|bos]] [[z-|z]][[fanynsuca|fan{{an1|-}}'''<br> '''y]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
# Andar ʃobre un píe &#61;  '''[[z-|Z]][[coquyngosqua|coquyn]][[-gosqua|gosqua]]''' &#61; <br>
+
# Andar ʃobre un píe &#61;  '''[[z-|Z]][[coquyngosqua|coquyn]][[-go|go]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
 
{{der|Andar}}
 
{{der|Andar}}
  

Revisión actual del 15:39 25 mar 2024

Lematización[1]

agyn agyn bquysqua, L, bchunos bquysqua, L,
bchunoasuca =
  1. Amontonarʃe = achunans aquynsuca =
  2. Amontonado eſta = i[a] achunone =
  3. Amontonada coʃa = achunoca
  4. Amorteçerʃe = ys muynec cha bgasqua, L, ys muy[-]
    ne
    c zegasqua
    , L, chahas amuynsuca, L, isan
    amosqua =
  5. Amparar = asan zepquane, L, zegaca tyi bta[-]
    squa =
  6. Ampolla en el agua no ai =
  7. Ampolla[,] uejiga = sie yc agahazua=
  8. Ampollarʃe o auejigarʃe = siez yc agahazysuca,
  9. Ancaʃ = gepqua = gepquac a =
  10. Ancha coʃa por de fuera Como una tabla: afihista[-]
    gue =
  11. Ancha cosa por de dentro[,] Como un apoʃento. aty[-]
    gue
  12. Andar = inynsuca =
  13. Andador = anyn mague, andador terriblemente
    anynz angua =
  14. Andar, Como quando deçimos, anda por la
    Ciudad, anda bueno &.a = isyne =
  15. Andar alrrededor eſtando en un mismo lugar
    Zefanagosqua. ẏmperatiuo, afanag[o]o
  16. Andar alrrededor de otra coʃa = abos zfan[-]
    y
    nsuca
    =
  17. Andar ʃobre un píe = Zcoquyngosqua =
Andar
Fotografía[2]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 14v.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.